بلدوزر کاترپیلار D2
بلدوزر کاترپیلار D2 یکی از ماشینآلات قدرتمند و کاربردی در حوزه راهسازی، عملیات ساختمانی و کاربردهای صنعتی است. این دستگاه با موتور Cat® C3.6 با ظرفیت ۳.۶ لیتر و توان خالص ۶۸.۸ کیلووات در دور ۲۲۰۰ دور در دقیقه (بر اساس استانداردهای SAE J1349 و ISO 9249/EEC) طراحی شده است. موتور طبق استاندارد Tier 3 تولید شده و انرژی کافی برای کارهای سنگین را فراهم میآورد. تجهیزاتی نظیر فن، سیستم هوای ورودی، اگزوز و دینام در زمان آزمایش نیرو لحاظ شدهاند، بنابراین عدد مزبور توان واقعی ارائهشده در شرایط کاری است.

موتور و نیروی محرکه
موتور Cat® C3.6 یک پیشرانه توربوی مدرن است که با حجم ۳.۶ لیتر و بهرهوری بالا قدرتی حدود ۶۸.۸ کیلووات (معادل تقریباً ۹۳ اسببخار) در دور ۲۲۰۰ فراهم میکند. این قدرت در دور مشخص و با تجهیزات کامل موتور اندازهگیری شده؛ یعنی دقیق و قابل اعتماد است. استاندارد Tier 3 بیانگر تطابق آن با مقررات کمی در انتشار آلایندههاست که برای بسیاری از بازارهای جهانی قابل قبول میباشد. این موتور به شکلی طراحی شده که با ترکیبی از راندمان سوخت و عملکرد قوی، پاسخگوی نیازهای کاری متفاوت باشد.
وزنها و بارگذاری
وزن عملیاتی این دستگاه با تراک، تیغه بلدوز، کابین ضد واژگونی (EROPS)، سیستم هشدار عقب، اپراتور، مایعات ضروری و باک پر سوخت، برابر با ۸۳۳۸ کیلوگرم است. در نسخه با کفپاو (LGP)، وزن به ۸۶۴۸ کیلوگرم افزایش مییابد. اگر ریپر (ripper) نصب شود، به وزن دستگاه ۵۵۴ کیلوگرم اضافه میشود؛ بهطوریکه وزن کلی در نسخه LGP با ریپر به حدود ۹۲۰۰ کیلوگرم میرسد. این وزن فراهمکننده تعادل مناسب بین قدرت، ثبات و قابلیت مانور است که برای عملیات خاکبرداری و جابجایی زمین ضروری است.

گیربکس، انتقال نیرو و سرعت
سیستم انتقال قدرت این بلدوزر از نوع هیدرواستاتیک است: یک پمپ رانش (Drive Pump)، دو موتور تراک (Track Motors) و شیرآلات فشار (Relief Valves). حداکثر سرعت حرکت رو به جلو برابر با ۹ کیلومتر بر ساعت و حداکثر سرعت حرکت معکوس ۱۰ کیلومتر بر ساعت است. بهعلاوه، تنظیمات فشار در دریچههای اطمینان برای بخش جریان انتقالی (Pump) حدود ۲۰۶۰۰ کیلوپاسکال و برای بخش اصلی (Relief Valve) تا ۴۸۵۰۰ کیلوپاسکال تنظیم شدهاند که نشان از ساختاری ایمن و مقاوم در شرایط سخت کاری دارد.
سیستم هیدرولیک و پمپها
این بلدوزر مجهز به پمپ هیدرولیک با خروجی ۶۵ لیتر بر دقیقه است که فشار کارکرد تا ۲۰۶۰۰ کیلوپاسکال امکانپذیر میسازد. این سیستم هیدرولیک، انرژی لازم برای کارکرد تیغه، ریپر و سایر تجهیزات ثانویه را تأمین میکند. حجم بالای جریان هیدرولیک همراه با فشار مناسب، به اپراتور این امکان را میدهد تا با دقت و قدرت بالا عملیات خود را پیش ببرد.

وینچ (Winch)
وزن وینچ معادل ۶۱۰ کیلوگرم است و از نوع هیدرواستاتیک کنترلشده با سیستم هیدرولیک است. سرعت آن قابل تنظیم بوده و بسته به بار اعمالی، تا ۶۳ متر در دقیقه در درام پر و یا ۴۰ متر در دقیقه در درام خالی میرسد. حداکثر نیروی کشش در درام پر حدود ۱۱۳۴۰ کیلوگرم است؛ اما در درام خالی، تا ۱۸۱۴۴ کیلوگرم افزایش مییابد. گسترهای از قطر و طول کابل قابل استفاده—از جمله قطر توصیهشده ۱۶ میلیمتر با ظرفیت کابل ۱۱۳ متر و گزینه قطر ۱۹ میلیمتر با ظرفیت ۷۸ متر—تنوع کاربرد را بالا میبرد. سایر ابعاد وینچ شامل عرض ۷۴۱ میلیمتر، طول ۷۰۵ میلیمتر، قطر درام ۲۵۴ میلیمتر و گنجایش مناسب، آن را برای کاربردهای سخت و سنگین مناسب میسازد.
ریپر (Ripper)
ریپر از نوع “پاراللگرام” با سه شنگ (شاخک) است که طول آن از زمین تا انتها حدود ۷۶۶ میلیمتر و عمق حفاری آن تا ۳۳۷.۵ میلیمتر میباشد. ارتفاع آن ۱۶۵ میلیمتر و پاکسازی زمین زیر نوک شنگ تا ۴۴۸ میلیمتر است. ریپر وزنی معادل ۵۵۴ کیلوگرم دارد و عرض کلی آن ۱۷۱۰ میلیمتر است. این ابزار برای شکافتن خاک سخت، سنگهای کوچک یا لایههای مقاوم زیرین زمین طراحی شده تا کار بلدوزینگ تسهیل شود.

کابین، حفاظت و راحتی
کابین این دستگاه مجهز به سیستمهای ROPS (استاندارد ISO 3471:2008) و FOPS (استاندارد ISO 3449:2005 Level II) است. این بدان معناست که اپراتور در برابر خطر سقوط و پرتاب اجسام از بالا محافظت قابلتوجهی دارد. کابین ایمن و محافظتشده، از آسیبهای ناخواسته جلوگیری میکند و در نتیجه میتوان ساعات کاری طولانی را با آرامش و ایمنی بالا انجام داد.

زیرشاسی (Undercarriage)
این بخش از دستگاه نیز بسیار مقاوم و بهرهور طراحی شده است. در هر سمت ۷ غلطک (Rollers) قرار دارد. عرض کفشها (Shoe Width) در نسخه معمولی ۴۶۰ میلیمتر و در نسخه LGP برابر با ۶۳۵ میلیمتر است. تعداد کفشها در هر سمت—در زیرشاسی SALT (Sealed And Lubricated Track)—معادل ۴۳ عدد است و فاصله بین تراک یا گِیج (Track Gauge) در نسخه LGP حدود ۱۷۲۵ میلیمتر و در نسخه استاندارد ۱۵۵۰ میلیمتر است. فشار زمین (Ground Pressure) در نسخه LGP حدود ۲۹.۷ کیلوپاسکال و در نسخه عادی حدود ۳۹.۵ کیلوپاسکال است. طول تماس تراک با زمین (Length on Ground) در هر دو نسخه LGP و استاندارد معادل ۲۲۴۸ میلیمتر میباشد.
ظرفیتهای سرویس و مایعات مصرفی
– هر چرخ نهایی (Final Drive) در نسخه LGP ظرفیت ۱۰ لیتر دارد.
– مخزن هیدرولیک انتقال قدرت (Transmission – Hydraulic Tank) حدود ۹۰ لیتر است.
– کارتر موتور (Crankcase) به همراه فیلتر حدود ۱۰.۵ لیتر ظرفیت دارد.
– سیستم خنککننده ۱۹ لیتر مایع میگیرد.
– باک سوخت دستگاه حدود ۱۹۵ لیتر ظرفیت دارد.
– سیستم تهویه هوا و تهویه مطبوع شامل گاز R134a با پتانسیل گرمایش جهانی (GWP) برابر با ۱۴۳۰ است و دستگاه حدود ۱.۸ کیلوگرم از این گاز را در خود جای داده که معادل تقریبی ۲.۵۷۴ تن متریک CO₂ است.

ابعاد و تیغه
نسخه LGP:
– ظرفیت تیغه (SAE): ۱.۸۵ متر مکعب
– عرض تیغه: ۳۱۴۹ میلیمتر
– عرض تیغه در بیشترین زاویه: ۲۸۷۴ میلیمتر
– ارتفاع تیغه: ۹۱۰ میلیمتر
– حداکثر لغزش جانبی (Tilt): ۴۳۸ میلیمتر
– ارتفاع بلند کردن تیغه (Lift Height): ۷۰۸ میلیمتر
– حداکثر زاویه تیغه به چپ و راست: ۲۵ درجه
– زاویه لبه برش قابل تنظیم: بین ۵۲ تا ۵۸ درجه
– عمق حفاری تیغه: ۵۸۹ میلیمتر
– فاصله زمین تا کف دستگاه: ۳۳۲ میلیمتر
– طول کل با تیغه: ۴۲۷۲ میلیمتر
نسخه استاندارد:
– ظرفیت تیغه (SAE): ۱.۹۸ متر مکعب
– عرض تیغه: ۲۷۸۲ میلیمتر
– عرض تیغه در بیشترین زاویه: ۲۵۴۲ میلیمتر
– ارتفاع تیغه: ۱۰۱۰ میلیمتر
– حداکثر لغزش جانبی: ۳۸۷ میلیمتر
– ارتفاع بلند کردن تیغه: ۷۴۳ میلیمتر
– حداکثر زاویه تیغه: ۲۵ درجه
– زاویه لبه برش قابل تنظیم: بین ۵۲ تا ۵۸ درجه
– عمق حفاری تیغه: ۵۹۳ میلیمتر
– فاصله زمین تا کف دستگاه: ۳۳۲ میلیمتر
– طول کل با تیغه: ۴۲۸۱ میلیمتر
این ابعاد نشاندهنده تطبیقپذیری تیغه در شرایط مختلف کار، از بریدن سطوح تا جابجایی حجمهای خاکی است.
قیمت تقریبی و سال تولید
در بازار جهانی، بلدوزر کاترپیلار D2 با مشخصات یادشده معمولاً در بازه قیمتی حدود ۸۰,۰۰۰ تا ۱۱۰,۰۰۰ دلار آمریکا معامله میشود. قیمت دقیق بسته به وضعیت دستگاه (نو یا کارکرده)، امکانات اضافی (مانند ریپر، نوع زیرشاسی، سیستم تهویه و وضعیت نگهداری) و منطقه جغرافیایی متغیر است. سال تولید رایج این مدل غالباً بین سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ تولید شده است.

مقایسه کوتاه با بلدوزر کاترپیلار D1
در مقایسه مختصر، بلدوزر کاترپیلار D1 معمولاً دارای موتور کمتر حجمی و توان پایینتری نسبت به D2 است—برای مثال موتورهایی با توان نزدیک به ۵۰–۶۰ کیلووات و ظرفیت مخزن سوخت کمتر. وزن عملیاتی D1 نیز پایینتر بوده و ابعاد تیغه آن کوچکتر است. در نتیجه، D1 برای کارهای سبکتر و فضای محدود مناسبتر است، اما D2 با توان بالاتر، ظرفیت حمل و تیغه وسیعتر، توان بیشتری در برداشتن کمحجمهای خاک، عملیات در سطوح بزرگ و حرکت در شرایط دشوار ارائه میدهد. اگر نیاز به دستگاهی با قدرت و مقاومت بیشتر، مناسب برای شرایط زمینهای سخت و عملیات سنگین دارید، D2 انتخاب برتریست؛ ولی در کارهای سبکتر و هزینه کمتر، D1 میتواند گزینه اقتصادیتری باشد.
جمع بندی
بلدوزر کاترپیلار D2 با قابلیتهای موتوری مناسب، گیربکس هیدرواستاتیک، وینچ قدرتمند، ریپر و تیغهای کارآمد، یکی از ابزارهای مطمئن برای پروژههای راهسازی، ساختمانی و معدنی است. طراحی زیرشاسی قوی، کابین ایمن با استانداردهای ROPS/FOPS، و پیشبینی ظرفیتهای سرویسدهی نشاندهنده توجه توسعهدهندگان به دوام و نگهداری است.

از نظر قیمتی، با هزینه بین ۸۰ تا ۱۱۰ هزار دلار در بازار جهانی و تولید در سالهای ۲۰۱۵–۲۰۲۰، این دستگاه ترکیب قابلقبولی از قدرت، ایمنی و قیمت ارائه میدهد. در مقایسه با D1، D2 قدرت بیشتر و عملکرد سنگینتر را با مزایایی همچون تیغه بزرگتر و وزن بیشتر به همراه دارد، اما انتخاب بین این دو باید بر پایه نیاز پروژه و بودجه شما صورت گیرد.
مشخصات فنی بلدوزر کاترپیلار D2
مدل موتور | Cat® C3.6 | قدرت موتور | 68.8 کیلووات (~92 اسب بخار) |
وزن عملیاتی | 8,338 کیلوگرم (استاندارد) / 8,648 کیلوگرم (LGP) | حجم موتور | 3.6 لیتر |
ظرفیت مخزن سوخت | 195 لیتر | گشتاور حداکثر | – |
عرض تیغه | 2.782 متر (استاندارد) / 3.149 متر (LGP) | ظرفیت تیغه | 1.98 متر مکعب (استاندارد) / 1.85 متر مکعب (LGP) |
سرعت حرکت | 9 کیلومتر/ساعت (جلو) / 10 کیلومتر/ساعت (عقب) | حداکثر ارتفاع تیغه | 743 میلیمتر (استاندارد) / 708 میلیمتر (LGP) |
ابعاد کلی (طول × عرض) | 4.281 × 2.010 متر (استاندارد) / 4.272 × 2.360 متر (LGP) | نوع انتقال قدرت | هیدرواستاتیک |
نوع کفشک | 460 میلیمتر (استاندارد) / 635 میلیمتر (LGP) | فشار زمین | 39.5 کیلوپاسکال (استاندارد) / 29.7 کیلوپاسکال (LGP) |
طول تماس تراک با زمین | 2.248 متر | سطح آلایندگی | Tier 3 |